Ένα κείμενο που είχε εκδώσει το Νοέμβρη το σωματείο "Σεβάχ" των εργαζομένων στην εταιρεία Food Plus (Pizza Hut, KFC)
ΣΕΒΑΧ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗΝ FOOD PLUS
Μέσα στην πρώτη εβδομάδα του Νοέμβρη πρόκειται να αποκτήσει πλήρη νομική υπόσταση το «Σεβάχ», σωματείο εργαζομένων στην FOOD PLUS. Σε μια εποχή, ομολογουμένως ζόρικη, όπου ο καθένας προσπαθεί μόνος του να αντιμετωπίσει παράλογες απαιτήσεις στο χώρο εργασίας και αμέτρητους συμβιβασμούς στην καθημερινή του ζωή, όπου η επικοινωνία ακόμη και σε διαπροσωπικό επίπεδο μοιάζει εγχείρημα δύσκολο, η ίδρυση ενός σωματείου -ιδιαιτέρως στον κλάδο μας- φαντάζει μάλλον ακατόρθωτη. Ωστόσο, εμείς καταφέραμε να συναντηθούμε, να επικοινωνήσουμε κρατώντας ο καθένας την διαφορετικότητά του και εντέλει να πράξουμε.
Οι λόγοι που μας οδήγησαν σε αυτή την απόφαση είναι πολλοί. Πρώτα απ’ όλα, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων με αρκετούς συναδέλφους, διαπιστώσαμε ότι δεν ήταν λίγοι αυτοί που, καιρό τώρα, το σκέφτονταν.
Και πώς να μη το σκεφτούν? Αφού μετά από τα πρώτα χαμόγελα και την αμέριστη κατανόηση φάνηκε το αληθινό πρόσωπο:
-οι αυθαιρεσίες που δίνουν και παίρνουν σε πολλά υποκαταστήματα,
-η αδιαφορία για την ασφάλεια και τη σωματική μας ακεραιότητα,
-τα επιδόματα που δεν φτάνουν στην τσέπη μας,
-τα βαρέα που δεν κολλιούνται,
-το ένα χιλιάρικο την ώρα που πρέπει σώνει και καλά να μας φτάνει…
Κι όταν φτάσαμε στο σημείο να ψελλίσουμε αντιρρήσεις για όλα αυτά, ήρθε να μας συνετίσει η μείωση των ωρών. Δουλεύοντας 15 ώρες την εβδομάδα συνειδητοποιήσαμε ότι ήδη ανεχόμασταν πολλά. Επειδή δεν ήμασταν διατεθειμένοι να σκύβουμε το κεφάλι αρχίσαμε να ψάχνουμε. Είναι πραγματικό σοκ να ανακαλύπτεις για επιχειρήσεις που διαρκώς επικαλούνται τη νομιμότητα ότι κάθε άλλο παρά "εντάξει" είναι απέναντι στους εργαζόμενους. Και να λοιπόν που έφτασε η στιγμή όπου δεν χρειάζεται πια να ψιθυρίζουμε στις γωνίες.
Ο Σεβάχ έρχεται να απαντήσει στην κοινή μας ανάγκη να πάρουμε τη ζωή στα χέρια μας χωρίς να περιμένουμε άλλο, χωρίς να εκλιπαρούμε και δίχως τελικά να φοβόμαστε κανέναν.
Μία από τις βασικές επιδιώξεις του σωματείου (και ίσως, η ουσιαστική του διαφορά από σχεδόν όλα τα υπόλοιπα στην Ελλάδα) είναι ότι ευελπιστεί να μείνει μακριά από τα κόμματα και τους επαγγελματίες εργατοπατέρες. Είναι δηλαδή, ένα ανεξάρτητο σωματείο που κινείται με μοναδικό γνώμονα τις ανάγκες και τις επιθυμίες των εργαζομένων, αναζητώντας αρχικά, πιο αξιοπρεπείς όρους στους ίδιους τους χώρους εργασίας...
ΑΠΛΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΥΘΑΙΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ… "ΞΕΧΑΣΜΕΝΑ" ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
Οι γνωστές καθιερωμένες αγγαρείες των διανομέων (ρε, σεις, μήπως μας έχουν περάσει για φαντάρους?):
κουτάκια, σαλτσάκια, σκούπισμα, σφουγγάρισμα, σκουπίδια, ψυγεία, κουβάλημα, κατάθεση...
Σύμφωνα με την επιθεώρηση εργασίας, όλα τα παραπάνω είναι παράνομα και υπερβαίνουν τις υποχρεώσεις των διανομέων (με βάση, πάντα, την υπογεγραμμένη σύμβαση).
Ο εξαναγκασμός σε παράταση της παραμονής μας στο μαγαζί μετά το τέλος της βάρδιας. Σύμφωνα με την επιθεώρηση, είναι δικαίωμα του ωρομίσθιου υπάλληλου να αποχωρεί το επόμενο λεπτό μετά από τη λήξη της βάρδιας του. Επίσης, είναι απολύτως παράνομα, τόσο η άσκηση πίεσης όσο και οι πρακτικές "εκδίκησης" (π.χ. μείωση των ωρών) για την άρνηση παραμονής.
Είναι απαραίτητο σε κάθε απόλυση ο εργαζόμενος να επικοινωνεί με το σωματείο ή με κάποιο δικηγόρο, προς αποφυγήν αυθαίρετης απόλυσης. Το αφεντικό δεν μπορεί να σε διώξει επειδή έτσι του κάπνισε. Πρέπει να τεκμηριώσει την πράξη του, παρουσιάζοντας τουλάχιστον μια νόμιμη αιτία, την οποία καλό είναι να ζητάμε εγγράφως. Και πάνω από όλα προσοχή! Μην υπογράφετε την απόλυση ή, αν το κάνετε, συμπληρώστε από κάτω "με επιφύλαξη για κάθε νόμιμο δικαίωμά μου".
Όλοι ανεξαιρέτως οι φοιτητές δικαιούνται φοιτητική άδεια. Αυτό σημαίνει ότι σε κάθε εξεταστική δικαιούνται άδεια έως και ένα μήνα, πληρωμένη από τον ΟΑΕΔ. Όταν λέμε δικαιούνται σημαίνει ότι η επιχείρηση δεν νομιμοποιείται να τους την αρνηθεί.
Οι σερβιτόροι και οι κουζινιέρηδες δεν καθαρίζουν τουαλέτες! Εκτός από το ότι δεν είναι δική τους δουλειά, και ανεξάρτητα από τους ευνόητους λόγους υγιεινής, με τη δουλική στάση μας στερούμε θέσεις εργασίας από άλλους που τις έχουν ανάγκη.
Δεν γίνεται να διαμορφώνεται το πρόγραμμα βάσει του πόσο δουλοπρεπείς είμαστε. Κοντολογίς, είναι παράνομο, όταν αρνούμαστε κάτι έξω από τις υποχρεώσεις μας ή διεκδικούμε καλύτερους όρους εργασίας, να μειώνονται οι ώρες μας. Το πρόγραμμα πρέπει να διαμορφώνεται με βάση τις ανάγκες του μαγαζιού και όχι να χρησιμοποιείται (όπως άλλωστε και η μετάθεση)ως μέσο αντεκδίκησης και τιμωρίας.
ΠΡΩΤΗ ΕΠΑΦΗ
Στις 20 Αυγούστου ο Σεβάχ αναγκάστηκε να έρθει σε μια πρώτη επαφή με την εργοδοσία. Πριν καλά-καλά δημιουργηθούμε, είχαμε και την πρώτη απόλυση συνάδελφου, ιδρυτικού μέλους του σωματείου, από την P.H. Βριλησσίων.
Συναντώντας τον υπεύθυνο προσωπικού, αισθανθήκαμε πιο πολύ ως παρείσακτοι, παρά ως μέλη σωματείου επιχείρησης. Τελικά, όμως, φαίνεται πως πρυτάνεψε η λογική των νομικών τους συμβούλων και μέσα σε μία ώρα ο συνάδελφος επέστρεψε στην δουλειά του.
Από τότε και μέχρι σήμερα ακολούθησε μπαράζ απολύσεων σε restaurant και manager. Η τράπουλα της διαχείρισης των μαγαζιών ξαναμοιράζεται. Λογικό είναι να μην μας αφορά, αφού πρώτα απ όλα δεν φαίνεται να απασχολεί ούτε τους μέχρι χθες επιστάτες μας.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΕΡΓΙΑ ΣΤΗΝ PIZZA HUT
Περίπου 120 άτομα, τόσο απεργοί/ες και εργαζόμενοι/ες στην Pizza Hut όσο και αλληλέγγυοι/ες, συγκεντρώθηκαν χθες από τις 7.30 μμ έξω από το κατάστημα Χαλανδρίου της εταιρείας. Το συγκεκριμένο Pizza Hut παραμένει κλειστό από τις 10 Γενάρη, αφού και οι 25 εργαζόμενοι/ες σε αυτό συμμετέχουν στην απεργία που κήρυξε το ανεξάρτητο σωματείο "Σεβάχ" σε απάντηση των απολύσεων που έκανε η εργοδοσία.
Αφού συγκεντρώθηκε ο κόσμος, μπήκαμε σε αυτοκίνητα και μηχανές και οδεύσαμε προς το Pizza Hut Αγ.Παρασκευής, το οποίο λειτουργεί κανονικά. Εκεί οι απεργοί/ες έκλεισαν την είσοδο του καταστήματος, κρέμασαν ένα μεγάλο πανό που έγραφε "ΑΠΕΡΓΙΑ" και μοιράστηκαν εκατοντάδες φυλλάδια στους διερχόμενους οδηγούς.
Το κλίμα ήταν πολύ ζεστό, αφού και οι εργαζόμενοι στο εκεί Pizza Hut αποφάσισαν να κάνουν στάση εργασίας όσο θα κρατούσε η διαμαρτυρία. Φωνάζονταν συχνά συνθήματα μερικά από τα οποία είχαν ως εξής:
"Αλληλεγγύη στους απολύμένους της Pizza Hut"
"Δεν είμαστε πελάτες, είμαστε εργάτες, και στα αφεντικά δεν κάνουμε τις πλάτες"
"Ούτε τυρί, ούτε και ζαμπόν, να σπάσει ο τσαμπουκάς των αφεντικών"
"Πίτσα πεπερόνι, πίτσα με τυρί, τρίχες μεροκάματο - δουλειά ως το πρωί"
Η Pizza Hut του Γκορμπατσόφ και της Πάμελα Άντερσον δείχνει το πραγματικό της πρόσωπο
Η διοίκηση της Pizza Hut μέσα σε 15 μέρες απέλυσε 4 συναδέλφους μας από τα καταστήματα στο Χαλάνδρι και στα Βριλήσσια της Αθήνας. Η αιτία αυτών των απολύσεων είναι η προσπάθεια που κάνουμε για να δυναμώσουμε το σωματείο μας.
Η κατάσταση των εργαζομένων της Pizza Hut χαρακτηρίζεται από τις νέες ελαστικές εργασιακές σχέσεις που εφαρμόζονται εδώ και χρόνια στον ιδιωτικό τομέα νόμιμα ή παράνομα. Εμείς, οι εργαζόμενοι της Pizza Hut δεν έχουμε ωράριο, είμαστε στην διάθεση της εργοδοσίας οποιαδήποτε ώρα ή ημέρα (είτε έχουμε ρεπό, είτε έχουμε άδεια) για οποιαδήποτε εργασία. Δουλεύουμε από 2-12 ώρες την ημέρα ανάλογα με τις διαθέσεις των προϊσταμένων (τις συμπάθειες ή τις αντιπάθειες τους). Ο μισθός που παίρνουμε είναι από 250 ευρώ το μήνα έως και 700 ευρώ σε ελάχιστες περιπτώσεις. Για να μην αναφέρουμε τα ελλείμματα του ταμείου ή και τα λάθη που γίνονται και τα πληρώνουμε εμείς οι ίδιοι. Εμείς οι εργαζόμενοι της Pizza Hut που δουλεύουμε στα delivery διακινδυνεύουμε κάθε μέρα τη ζωή μας για να είμαστε μέσα στο όριο χρονομέτρησης των δρομολογίων που μας βάζει η εταιρία χωρίς να μας προσφέρει κανένα μέτρο ασφάλειας (κράνη και στολές). Δουλεύουμε με οποιονδήποτε καιρό και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα πολλά ατυχήματα ακόμα και θανατηφόρα. Το δυσκολότερο πόστο με την μεγαλύτερη πίεση είναι αυτό της κουζίνας όπου συνήθως υπάρχει μεγάλη έλλειψη προσωπικού για να μειώνεται το κόστος και να κερδίζει χρήματα η εταιρία. Εμείς οι εργαζόμενοι της Pizza Hut έχουμε ένα συνεχόμενο άγχος για το τι λεφτά θα πάρουμε τέλος του μήνα αφού αυτό καθορίζεται από τις ώρες που μας δίνει ο προϊστάμενος κάθε φορά.
Είναι ψεύτικο το πρόσωπο που προβάλλει η εταιρία ότι είμαστε όλοι μια αγαπημένη οικογένεια και όλοι μαζί συζητούμε τα προβλήματα μας (meeting). Δεν είμαστε μια ομάδα όπως διακηρύσσουν ούτε μια οικογένεια. Είμαστε εργαζόμενοι κάτω από άσχημες εργασιακές σχέσεις με χαμηλούς μισθούς με την καθημερινή τρομοκρατία και την ανασφάλεια της απόλυσης ή της μείωσης ωρών εργασίας.
Ιδρύσαμε το σωματείο μας ώστε με συναδελφικότητα, αλληλεγγύη και αξιοπρέπεια να υπερασπίσουμε τα δικαιώματα μας και την εργασία μας. Το σωματείο μέχρι τώρα έχει αποτρέψει απολύσεις συναδέλφων, έχει διεκδικήσει κράνη και στολές για όλους τους ντελιβεράδες (με επιτυχία σε κάποια καταστήματα). Το σωματείο έχει διεκδικήσει προσλήψεις όπου είναι απαραίτητο και έχει ενημερώσει τους συναδέλφους για τα διάφορα επιδόματα που δικαιούμαστε.
Μόλις ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες συγκρότησης του σωματείου με την εκλογή της διοίκησης στις 4/1/2003 η διοίκηση της Pizza Hut προέβη σε μια ανοιχτή επίθεση εναντίον του σωματείου με τις απολύσεις. Είναι φανερό ότι επιχειρούν να διαλύσουν το σωματείο μας πριν εξαπλωθεί σε όλα τα καταστήματα τη εταιρίας και απειλήσει τα υπερκέρδη που αποκομίζουν οι μέτοχοι και τους παχυλούς μισθούς των υψηλόβαθμων διευθυντικών στελεχών. Θέλουν να διαλύσουν το σωματείο μας για ν’ αποτρέψουν τους συνάδελφους που δουλεύουν στις άλλες αλυσίδες εστιατορίων (McDonald’s, Goody’s, Everest, κλπ) να συγκροτήσουν σωματεία σαν το δικό μας.
Συνάδελφοι-ίσες πρέπει να αντισταθούμε. Το ζήτημα των απολύσεων των συναδέλφων μας αφορά όλους. Σήμερα είναι αυτοί, αύριο θα είμαστε εμείς στην θέση τους. πρέπει να υπερασπίσουμε το σωματείο μας και να το κάνουμε μέρα με την μέρα πιο δυνατό. Γιατί το σωματείο είναι η οικογένεια μας, το σωματείο είναι η δύναμη μας, το σωματείο είμαστε εμείς.
Καλούμε όλα τα σωματεία, συνδικάτα, εργαζόμενους να βοηθήσουν και να συμπαρασταθούν στον αγώνας μας και στις διεκδικήσεις μας. Γιατί σαν τους εργαζόμενους της Pizza Hut είμαστε όλοι μας.
Απαιτούμε:
• Να σταματήσει η τρομοκρατία της εργοδοσίας
• Να επαναπροσληφθούν οι απολυμένοι συνάδελφοι.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(Ελευθεροτυπία, 2/2/2003)
Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΙΣ ΑΛΥΣΙΔΕΣ ΠΡΟΧΕΙΡΟΥ ΦΑΓΗΤΟΥ
Το μεροκάματο της πίτσας
Όλοι μας ξέρουμε τους μηχανοκίνητους διανομείς πρόχειρου φαγητού. Τους έχουμε δει να εμπνέουν ακόμα και ευφάνταστους διαφημιστές. Μας ξαφνιάζουν μόνο όταν αρχίζουν να διεκδικούν τα εργασιακά τους δικαιώματα.
Αν πιστεύαμε τις φιλελεύθερες οικονομικές θεωρίες και τις σχετικές με την ευημερία ιδέες που αυτοδιαφημίζει ο κόσμος των επιχειρήσεων, μια διεθνής αλυσίδα σαν την Pizza Hut θα είχε μοναδικό στόχο τον δημιουργικό ανταγωνισμό. Θα νοιαζόταν υποτίθεται για την ποιότητα του προϊόντος, τις άψογες συνθήκες παραγωγής, το σέρβις προς τον πελάτη κ.λπ. Με λίγα λόγια θα φρόντιζε πάνω απ' όλα τους ανθρώπους της και τους καταναλωτές, και μαζί τους θα εξασφάλιζε ένα αξιοζήλευτο μερίδιο μιας ποιοτικότερης και φτηνότερης αγοράς, στην υπηρεσία των ανθρώπινων αναγκών.
Προφανώς όλα αυτά έχουν ελάχιστη σχέση με την πραγματικότητα. Δεν είναι παρά στοιχεία μιας αφελούς προπαγανδιστικής φιλολογίας των φονταμενταλιστών της «σχολής του Σικάγου». Γιατί η εταιρεία Food Plus ΑΕΒΕ (Pizza Hut και KFC) αυτή την εποχή έχει μία και μοναδική σκοτούρα: να αντιμετωπίσει με όλους τους τρόπους το πρώτο επιχειρησιακό συνδικαλιστικό σωματείο του κλάδου -των ανάλογων αλυσίδων πρόχειρου φαγητού- το οποίο από τις 4 Ιανουαρίου 2003 και με την πρώτη του εκλεγμένη διοίκηση έφερε δυναμικά στην επιφάνεια τα απάνθρωπα αποτελέσματα των «ευέλικτων» εργασιακών σχέσεων. Τόλμησε να απεργήσει για αξιοπρέπεια, ψωμί και δουλειά.
*Η Food Plus εμφανίζεται το 1989 και από τότε επεκτείνεται συνεχώς με υποκαταστήματα Pizza Hut και Kentuky Fried Chicken σε όλη τη χώρα. Οι πιτσαρίες της έχουν φτάσει σήμερα στις τριάντα οκτώ και το σύνολο των εργαζομένων στους 1.315. Πραγματικός ιδιοκτήτης, ο μεγαλομέτοχος της, είναι ο Χρήστος Ιωάννου, συνεργάτης και του Πέτρου Κωστόπουλου στην IMACO Media Net Group, και γιος του μεγιστάνα των τεχνικών εργοληπτικών εταιρειών Δάκη Ιωάννου (ΑΒΑΞ Α.Ε., J&P Overseas Ltd και πλήθους άλλων οffshore εταιρειών με έδρα την Κύπρο, το Λίχτενσταϊν κ.α.). *Την περίοδο 1998-99 η Food Plus είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον να εισπράξει κι άλλα κεφάλαια από το Χρηματιστήριο, παρουσιάζοντας τζίρους κοντά στα δέκα δισεκατομμύρια το χρόνο, με θεαματικά αποτελέσματα από χρονιά σε χρονιά. Η γνωστή κατάρρευση της «φούσκας» της Σοφοκλέους όμως δεν τη βοήθησε, και την περασμένη χρήση (2001) παρουσιάζει ζημιές γύρω στα 5 δισ.
*Χωρίς να ισχυρίζεται κανείς ότι υπήρξε ποτέ «φιλεργατική» η Food Plus, είναι βέβαιο ότι την τελευταία διετία το πρόγραμμα «παραγωγικότητάς» της έχει θέσει με έμφαση στο κέντρο του τη συμπίεση του κόστους παραγωγής και λειτουργίας. Δηλαδή, ένα σχέδιο εντατικοποίησης της εργασίας, περαιτέρω μείωσης των αμοιβών (και ορισμένων ειδικοτήτων εργαζομένων), οικονομίας στα υλικά παραγωγής, οικονομίας στην ανανέωση ή τη συντήρηση του εξοπλισμού και βέβαια περιορισμού των εξόδων κίνησης. Άρα, οικονομία και στο κόστος συντήρησης των δικύκλων, με τα οποία τρέχουν και δεν φτάνουν τα «delivery boys».
Το σχήμα της εταιρείας
*Για να αποδώσει το σύστημα περικοπών η Food Plus εφαρμόζει ένα απλοϊκό, κλασικό αλλά σίγουρο ιεραρχικό σχήμα: Σε κάθε υποκατάστημα τοποθετεί ένα διευθυντή και δύο υποδιευθυντές (με αποδοχές 350.000 δρχ. και 210.000 δρχ. αντίστοιχα), καθώς και πλήρη συστήματα ελέγχου απόδοσης του καθενός εργαζομένου.
Όλη η παραγωγή μετριέται μέσω κεντρικού υπολογιστή με ακρίβεια δεκάρας και δευτερολέπτου.
Πάνω απ' τους διευθυντές υπάρχουν οι αρχηγοί των γεωγραφικών τομέων και στην κορυφή της πυραμίδας οι μάνατζερ των κεντρικών της λεωφόρου Κηφισίας 282, που επεξεργάζονται τα δεδομένα και αποφασίζουν τις νόρμες. Η εταιρεία πληρώνει με πριμ παραγωγικότητας μόνο τα διευθυντικά της στελέχη, εφόσον φυσικά αυτά συμπιέσουν το κόστος του καταστήματος που διευθύνουν και αυξήσουν τις πωλήσεις, σύμφωνα με τον κεντρικό σχεδιασμό.
Το συμπέρασμα βγαίνει αβίαστα: Οι τοπικοί και οι περιφερειακοί διευθυντές συναρτούν τη θέση τους στην επιχείρηση, την καριέρα και το υψηλότερο εισόδημά τους, από τη φτηνότερη και εντατικότερη απασχόληση των υφισταμένων τους.
Ωστόσο, αυτό το εφιαλτικό μοντέλο δεν πέφτει από τον ουρανό. Υποστηρίζεται από το πλέγμα των υφιστάμενων εδώ και μια δεκαετία νόμων που «ελαστικοποιούν» την αγορά εργασίας, ενώ παράλληλα η διόγκωση της ανεργίας εκ των πραγμάτων σπρώχνει όλο και περισσότερους ανθρώπους υποχρεωτικά σε αυτόν τον «εκσυγχρονισμένο» εργασιακό μεσαίωνα.
*Η μερική απασχόληση είναι καθεστώς στην Food Plus και οι αμοιβές υπολογίζονται με βάση την καθηλωμένη επί χρόνια σε επίπεδα πείνας, Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (498,86 ευρώ μεικτές αποδοχές το μήνα ή 169.861 δρχ). Το ωρομίσθιο επομένως του εργαζόμενου στην Pizza Hut είναι 2,93 ευρώ (1.000 δρχ.) καθαρές αποδοχές, σε όλες τις ειδικότητες (κουζίνα, τηλέφωνα, σερβίρισμα, τροφοδοσία, καθάρισμα, διανομή).
Η Food Plus πέρα από τους περίπου 50 υπαλλήλους της κεντρικής διοίκησης, όλους τους άλλους εργαζομένους τούς προσλαμβάνει με συμβάσεις από 15 έως 30 ώρες εργασίας την εβδομάδα. Πρακτικά αυτό σημαίνει, όπως μας λένε οι συνδικαλιστές του σωματείου, ότι το 60% των ανθρώπων αμείβονται με καθαρό μηνιαίο μισθό 235 ευρώ (δηλ. 80.000 δρχ.)!
Αν θελήσουν να δουλέψουν και άλλες ώρες, διότι υπάρχουν πάντοτε αυξημένες ανάγκες:
Πρέπει να εξασφαλίσουν την εύνοια του τοπικού τους αφεντικού (που όπως είπαμε δεν έχει ούτε διαταγή ούτε και προσωπικό συμφέρον να το επιτρέψει)
2. Η επιπλέον εργασία, πέραν της ατομικής σύμβασης μερικής απασχόλησης, δεν αμείβεται ως υπερωρία (με τις προσαυξήσεις και τα συναφή που προβλέπονται από τις συμβάσεις πλήρους απασχόλησης).
Πολύ συχνά -μας λένε συνδικαλιστές του σωματείου- οι υπάλληλοι στην κουζίνα φεύγουν μετά τις 3 το ξημέρωμα δίχως καν να αμείβονται για τον παραπανίσιο χρόνο δουλειάς, εν ονόματι πάντοτε του καθήκοντός τους... να καθαρίσουν τις τουαλέτες, την αίθουσα του εστιατορίου και την κουζίνα βεβαίως. Συνεπώς, έχουμε να κάνουμε με μια κατηγορία εργαζομένων (που όπως μας λέει και το ΣΕΠΕ του υπ. Εργασίας, δεν είναι και τόσο ευκαιριακά απασχολούμενοι, όπως θα φανταζόταν κανείς), οι οποίοι βρίσκονται πολύ κάτω από το όριο της φτώχειας.
Φτωχοί εργαζόμενοι, σύμφωνα με μελέτη του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ (15/11/2002) θεωρούνται όσοι αμείβονται με λιγότερα από 600 ευρώ μεικτές αποδοχές το μήνα, οι οποίοι ήδη ξεπερνούν τους 450.000 στη χώρα μας και όλο και λιγότεροι αναμένεται να ξεφύγουν απ' αυτή τους τη μοίρα. Η προς τα πάνω κινητικότητα στην αγορά εργασίας περιορίζεται δραματικά. Ανάμεσα, λοιπόν, σ' αυτούς τους φτωχούς, φτωχότεροι είναι οι περίπου 1.000 εργαζόμενοι της Pizza Hut.
Το ελάχιστο που είχαν να κάνουν ήταν να οργανωθούν σε συνδικαλιστικό σωματείο, όταν μάλιστα την τελευταία πενταετία μετρούν τέσσερις νεκρούς και πάνω από 300 τραυματίες συναδέλφους τους διανομείς, παθόντες εν υπηρεσία. Αυτούς δηλαδή που μας φέρνουν τις πίτσες ζεστές στον ελάχιστο χρόνο, με κακοσυντηρημένα μηχανάκια, κάτω από την πίεση της απόλυσης, όταν δεν φτάνουν τα ρεκόρ διαδρομής που προβλέπει η νόρμα του μάνατζερ.
Ο Σεβάχ, το σωματείο
Τον περασμένο Μάρτιο μια ομάδα πρωτοβουλίας δημιούργησε και κατέθεσε στο Πρωτοδικείο το καταστατικό του σωματείου. Το ονόμασε Σεβάχ. Με κόπο και μυστικότητα μπόρεσαν να συγκροτήσουν την ιδρυτική ομάδα μελών. Τον Αύγουστο κυκλοφόρησαν χέρι χέρι τις «πέντε ξέμπαρκες σκέψεις στην καρδιά του καλοκαιριού, δουλεύοντας στους 40oC υπό σκιάν», ζητώντας να ανοίξουν τη συζήτηση για «να κάνουμε κάτι».
*«Δουλεύω για να τρώω, τρώω για να δουλεύω ή μπας και με δουλεύουνε για να δουλεύω και να τρώνε;», θέτουν το εισαγωγικό ερώτημα, για να πούνε τα πάντα με λίγα και σταράτα λόγια: το χρονόμετρο για την παρασκευή και την παράδοση της πίτσας, τα ατυχήματα των διανομέων, την τιμωρία με τη μείωση των ωρών εργασίας και άρα του ψωμιού τους, την κακομοιριά των ιεραρχικών σχέσεων, τα όλο και περισσότερα καθήκοντα. *«Απλώς επισημαίνουμε» -γράφουν- «ότι αλλιώς πληρώνεσαι π.χ. ως διανομέας και αλλιώς (θα έπρεπε να πληρώνεσαι) ως διανομέας, κουβαλητής, ταμίας, καθαριστής κ.ο.κ.». Στις 20/8 η εταιρεία απολύει ένα από τα ιδρυτικά μέλη του σωματείου από το κατάστημα Βριλησσίων, δείχνοντας καθαρά ότι αποστρέφεται το συνδικαλισμό (αν δεν τον ελέγχει). Ο Σεβάχ θα επέμβει αποτελεσματικά. Μετά θα ακολουθήσουν απομακρύνσεις και μεταθέσεις επιστατών και μάνατζερ ώστε να θωρακιστεί το σύστημα της Food Plus έναντι του προελαύνοντος «ταξικού εχθρού».
*Τον Νοέμβριο τα μέλη πολλαπλασιάζονται. Ο Σεβάχ αρμενίζει με τα δίκυκλα των διανομέων και οργανώνει τα αιτήματα: «Καταφέραμε να συναντηθούμε, να επικοινωνήσουμε κρατώντας ο καθένας τη διαφορετικότητά του και εν τέλει να πράξουμε»: Πρώτο μέτωπο κατά της αυθαιρεσίας. Πάνω απ' όλα η σωματική ακεραιότητα του διανομέα.
*Τέρμα οι αγγαρείες, όχι μόνο γιατί το απαγορεύει η εργατική νομοθεσία και οι κανόνες υγιεινής (ειδικά όταν οι μάγειροι και οι σερβιτόροι ασχολούνται ταυτόχρονα και με τις τουαλέτες!), «αλλά και γιατί στερούμε θέσεις εργασίας από άλλους που τις έχουν ανάγκη». Δεύτερο μέτωπο οι άθλιες αμοιβές και το σύστημα της μερικής απασχόλησης. Τρίτο μέτωπο η αντίθεση στον γραφειοκρατικό συνδικαλισμό και τους λογής εργατοπατέρες.
*Μια πρώτη μικρή νίκη σημειώθηκε στο κατάστημα Χαλανδρίου, όταν το σωματείο κατάφερε να αποσπάσει από την εταιρεία κράνη και αδιάβροχα (έστω και δεύτερης διαλογής) για τους διανομείς, και με την απειλή καταγγελίας στην Επιθεώρηση Εργασίας υποχρέωσε τους περιφερειάρχες να υποσχεθούν γενίκευση των μέτρων προστασίας των δικυκλιστών. «Αρκεί όμως να υπάρχει πνεύμα συνεργασίας και υπομονή», τους είπαν.
*Μετά άρχισαν οι εκδικητικές βάρδιες και τα σπαστά (παράνομα) ωράρια στην Pizza Hut Βριλησσίων. Ζευγάρια υποχρεώνονταν να μην εργάζονται μαζί. Και στις 16/12 απολύθηκε το μέλος της προσωρινής διοίκησης του σωματείου Κώστας Μπατσούλης, με έγκυο τη σύζυγό του, χωρίς πρόσχημα, αν και υποτίθεται ότι προστατεύεται από το νόμο (1264/82).
*Στις 10/1/2003, και αφού ήδη είχαν διεξαχθεί οι πρώτες εκλογές στον Σεβάχ, κοινοποιήθηκαν άλλες 3 απολύσεις στους συνδικαλιστές Δαυίδ Περδικάρη, Γιώργο Τζάνο (ταμία του δ.σ.) και Νίκο Στασινό.
Ομόφωνα η γενική συνέλευση του Σεβάχ αποφάσισε την ίδια μέρα στάση εργασίας στα υποκαταστήματα Χαλανδρίου και Βριλησσίων.
*Μέλη του Σεβάχ μοίρασαν πολλές χιλιάδες προκηρύξεις σε διάφορα σημεία της Αθήνας με τίτλο «Αναλώσιμοι εργαζόμενοι όπως οι πίτσες»:
«Η Pizza Hut», γράφουν, «αποδεικνύει τη μεγαλοψυχία της. Μια καλοστημένη επιχείρηση εκμετάλλευσης καθ' όλα "νόμιμη" και "τυπική" που ενδιαφέρεται για τον πελάτη της, "σέβεται" τον εργαζόμενό της, καταδεικνύει με τον πιο χυδαίο και απροκάλυπτο τρόπο ποιος είναι κυρίαρχος μέσα στην καθημερινότητα της επιβίωσης, αφού χωρίς κανένα δισταγμό αποφασίζει να στερήσει το μοναδικό μέσο επιβίωσης τεσσάρων συναδέλφων. Ετσι απλά κι ανάλαφρα σ' αυτά τα εφτά αθώα γράμματα της αλφαβήτου Α-Π-Ο-Λ-Υ-Σ-Η περικλείεται αυτό που τ' αφεντικά μας αναγνωρίζουν σαν μοίρα: την αναλωσιμότητα και την απαξίωση των ζωών μας. Κι επειδή άλλο Pizza Hut κι άλλο εργαζόμενοι στην Pizza Hut, το μενού για τους πελάτες περιλαμβάνει ζαμπόν και τυρί, για τους εργαζόμενους όμως προσφέρει μια έξτρα λίστα: κουβάλημα για σύσφιγξη σώματος, στρατιωτική πειθαρχία επιβάλλοντας αγγαρείες και καλλιόπες, λοκατζήδικη εκπαίδευση με ατέλειωτο τρέξιμο και οδήγηση κάτω από αντίξοες συνθήκες, όξυνση της προσοχής και της σκέψης με πληρωμή λαθών και ελλειμμάτων, συντήρηση σε καθεστώς συνεχούς εγρήγορσης με την απαίτηση για υποχρεωτική διαθεσιμότητα όλη τη μέρα, όλο το χρόνο.
Κι αυτά σε ένα ιδανικά διαμορφωμένο περιβάλλον έντονης ανασφάλειας και πίεσης. Με τις αμοιβές μας να εξορίζονται σε έρημες κοιλάδες. Δυστυχώς γι' αυτούς όμως δεν είμαστε σαν τις πίτσες τους, χρήσιμοι όσο η πείνα κρατάει, άχρηστα αποφάγια όταν εκπληρώνεται. Ενα κύμα συναδελφικής αλληλεγγύης υψώθηκε...».
*Το βράδυ η στάση εργασίας εξελίχθηκε σε 48ωρη απεργία (11 και 12/1), ενώ η εταιρεία (κατά τα ειωθότα) αποφάσισε ότι... δεν μιλάει με απεργούς! Η κινητοποίηση είχε επιτυχία και πολλές δεκάδες εργαζόμενοι διαδήλωναν διαρκώς έξω από τις δυο πιτσαρίες. Σε νέα βραδινή Γ.Σ. (12/1) το σωματείο προχωρεί, πάντοτε ομόφωνα, σε νέα απεργία για τις 14/1.
*Το επόμενο πρωί μαζί με εκπρόσωπο του Εργατικού Κέντρου Αθήνας ο Σεβάχ θα συναντηθεί με τον διευθύνοντα σύμβουλο και τον προσωπάρχη της Food Plus, οι οποίοι θα ισχυριστούν ότι δεν γνώριζαν τη συνδικαλιστική ιδιότητα των ανθρώπων που έδιωξαν αναίτια. Η απεργία θα συνεχιστεί έως τις 19/1 και μετά από νέα Γ.Σ. θα τραβήξει ώς τις 24/1.
Συκοφαντίες και απειλές
*Το Σάββατο σε ένδειξη αλληλεγγύης μια ομάδα θα ζητήσει μέσω του ανεξάρτητου ειδησεογραφικού site του Internet, Indymedia Athens, να μπλοκαριστεί με τηλεφωνικές κλήσεις το κέντρο παραγγελιών της επιχείρησης. Την Κυριακή το απόγευμα απεργοί και συμπαραστάτες θα διαδηλώσουν και στο υποκατάστημα της Φ. Νέγρη στην Κυψέλη, φωνάζοντας «Πίτσα πεπερόνι, πίτσα με τυρί, τρίχες μεροκάματο, δουλειά ως το πρωί». *Παρόμοια εικόνα θα ζήσει και η Θεσσαλονίκη. Η εταιρεία, ψύχραιμη και μεθοδική, θα συνεχίσει να αρνείται να συναντά απεργούς, ενώ θα δίνει απλόχερα πριμ στους εργαζόμενους των πλησιέστερων υποκαταστημάτων, ώστε να καλυφθεί η ζήτηση πίτσας στις περιοχές που έχει εκδηλωθεί η απεργία, καθώς και να εξαγοραστεί η όποια επιθυμία προσχώρησης των εργαζομένων στον αγώνα του σωματείου τους.
Η Food Plus παράλληλα θα στείλει τους νομικούς της συμβούλους να προσφύγουν στα δικαστήρια, ζητώντας να κηρυχθεί η απεργιακή κινητοποίηση παράνομη. Κλασικά πράγματα. Εχοντας απέναντί του ένα άπειρο και χωρίς πόρους σωματείο (που δεν διαθέτει τους ειδικούς εργατολόγους και τους δικαστικούς επιμελητές), το νομικό επιτελείο της εταιρείας θα πατήσει σε τυπικές παραλείψεις: δεν προηγήθηκε εμπρόθεσμη προειδοποίηση, δεν διατέθηκε προσωπικό ασφαλείας, δεν συντάχτηκε ορθώς το πρακτικό της απόφασης της Γ.Σ. του σωματείου κ.ο.κ. Επίσης θα επικαλεσθεί και ορισμένα δήθεν ουσίας επιχειρήματα, που μόνο θυμό μπορούν να προκαλέσουν σε κάθε καλοπροαίρετο άνθρωπο που ζει την πραγματική ζωή του κόσμου της εργασίας
Η Food Plus παράλληλα θα στείλει τους νομικούς της συμβούλους να προσφύγουν στα δικαστήρια, ζητώντας να κηρυχθεί η απεργιακή κινητοποίηση παράνομη. Κλασικά πράγματα. Εχοντας απέναντί του ένα άπειρο και χωρίς πόρους σωματείο (που δεν διαθέτει τους ειδικούς εργατολόγους και τους δικαστικούς επιμελητές), το νομικό επιτελείο της εταιρείας θα πατήσει σε τυπικές παραλείψεις: δεν προηγήθηκε εμπρόθεσμη προειδοποίηση, δεν διατέθηκε προσωπικό ασφαλείας, δεν συντάχτηκε ορθώς το πρακτικό της απόφασης της Γ.Σ. του σωματείου κ.ο.κ. Επίσης θα επικαλεσθεί και ορισμένα δήθεν ουσίας επιχειρήματα, που μόνο θυμό μπορούν να προκαλέσουν σε κάθε καλοπροαίρετο άνθρωπο που ζει την πραγματική ζωή του κόσμου της εργασίας
Ρωτά η εταιρεία ρητορικά: «Γιατί οι λοιποί 1.272 εργαζόμενοί μας δεν γράφονται στο εναγόμενο σωματείο ή δεν μετέχουν στην ένδικη απεργία;». «Γιατί το Εργατικό Κέντρο Αθήνας παρεμβαίνει υπέρ του ασήμαντου εναγόμενου σωματείου;». Και απαντά: «Βεβαίως όχι από καλώς νοούμενο συνδικαλιστικό ενδιαφέρον». Και αφού αφήσουν το απαραίτητο υπονοούμενο πως τάχα όλα τα νήματα τα κινούν οι σκοτεινές δυνάμεις των ανταγωνιστών τους («ποιος ωφελείται από την ένδικη απεργία;»), θα χτυπήσουν με τον παραδοσιακό από την εποχή του εμφυλίου τρόπο
Σαθρά επιχειρήματα
«Οι αντίδικοι γέμισαν την περιοχή με αφίσες. Αλήθεια, ποιος χρηματοδότησε την πανάκριβη κατασκευή τους; Αφήνοντας κατά μέρος τα ψεύδη και τις συκοφαντίες περιοριζόμαστε να αντιγράψουμε την περικοπή: "Απλά μιλήσαμε, απαιτήσαμε όσα ορίζουν οι νόμοι τους". Αλήθεια, οι νόμοι είναι ξένοι για τους εναγόμενους; Η διακήρυξη ότι οι νόμοι δεν είναι όλων μας, αλλά μόνο των άλλων όχι των εναγομένων, σε συνδυασμό με το μαύρο χρώμα των αφισών, υποδηλώνει πολλά...».
Δεν απέχει και πολύ η Food Plus από το να ζητήσει την εφαρμογή του αντιτρομοκρατικού ή την επαναλειτουργία της Μακρονήσου για τα μέλη του σωματείου, αν διαβάσουμε τη συνέχεια του ίδιου δικόγραφο: «Αλλά οι αντίδικοι χρησιμοποιούν και το Ιντερνετ, όπως προκύπτει από τις προσκομιζόμενες σελίδες του σχετικού site. Συγκεκριμένα (...) εμφανίζεται δικτυακός κόμβος με την επωνυμία Independent Media Center, το οποίο δεν δηλώνει σε ποιον ανήκει, παρά μόνο ότι δημιουργήθηκε από ομάδα ακτιβιστών. Το δεύτερο θέμα της κεντρικής ιστοσελίδας είναι η "Απεργία στην Pizza Hut" (...) Στην ίδια πρώτη ιστοσελίδα βρίσκει κανείς αναφορές στα "Λευκά κελιά Ελλάδας" με τίτλο "ζούμε σε μια φυλακή μέσα στη φυλακή", σωρεία δημοσιευμάτων υπέρ των "κρατουμένων της κρατικής τρομοκρατίας" μελών της "Επαναστατικής οργάνωσης 17 Νοέμβρη...».
Οι καλοί δικηγόροι, δηλαδή, κάνουν για λογαριασμό των εντολέων τους ό,τι ακριβώς είδαμε τον περασμένο Οκτώβριο στα τηλεπαράθυρα με τους δήθεν απειλούμενους από το Indy αστέρες της αντιτρομοκρατικής δημοσιογραφίας, που ζητούσαν τη λογοκριτική επέμβαση του εισαγγελέα βλέποντας απειλές «τρομοκρατών» και «αναρχοκομμουνιστών» από τα chat rooms του Indymedia. Όπως και τότε γράφαμε, στο Indy και σε χιλιάδες άλλες ιστοσελίδες σε όλο τον πλανήτη, αναπτύσσεται ένα είδος ηλεκτρονικού καφενείου, με όλα τα παρεπόμενα του κλασικού καφενείου.
Εφόσον η πρόσβαση στους ειδικούς χώρους δημοσίευσης (και σχολιασμού) του συγκεκριμένου site είναι ελεύθερη σε όλους, είναι φυσικό και αναμενόμενο να γράφονται και να διακινούνται όλες οι δυνατές απόψεις: από πολιτικές αναλύσεις και ειδήσεις που δεν περνούν στα κυρίαρχα ΜΜΕ έως χοντροκομμένη σάτιρα, ακόμα και χουλιγκανικές χυδαιότητες.
*Το δικαστήριο έκρινε παράνομη την απεργία και απειλεί με πρόστιμο 500 ευρώ, ακόμα και με προσωπική κράτηση τους συνδικαλιστές αν δεν σεβαστούν στο μέλλον τις σχολαστικές διατάξεις του νόμου για την κήρυξη μιας απεργίας. Αλλά το ουσιαστικό μέρος της υπόθεσης δεν μπορεί να περιμένει μια άλλη αίθουσα δικαστηρίου ή την Επιθεώρηση Εργασίας.
Η άμεση επαναπρόσληψη των απολυμένων, η εξασφάλιση της αξιοπρεπούς εργασίας του συνόλου των εργαζομένων στη βιομηχανία της Pizza Hut και σε όλο τον αστραφτερό κλάδο των αλυσίδων πρόχειρου φαγητού είναι υπόθεση πολύ ευρύτερη. Είναι πρώτο θέμα για ολόκληρο το συνδικαλιστικό κίνημα. Είναι μια μάχη που δεν επιτρέπεται να χαθεί.
